Zakład Zagospodarowania Odpadów w Poznaniu sp. z o.o. od blisko 40 lat prowadzi działalność związaną z ochroną środowiska w zakresie gospodarki odpadami poprzez m.in. eksploatację składowiska odpadów miasta Poznania w Suchym Lesie. Spółka jako pierwsza w Polsce wprowadziła Punkty Selektywnego Zbierania Odpadów Komunalnych oraz wybudowała jedną z najnowocześniejszych w tej części Europy instalacji do odzysku odpadów biodegradowalnych. Firma stawia na ciągły rozwój zgodny z aktualnymi przepisami i priorytetami w sektorze gospodarki odpadowej oraz wyznaczonymi długoterminowymi celami. Przedsiębiorstwo dynamicznie się rozwija i jest ekspertem we wdrażaniu innowacyjnych rozwiązań dla zwiększenia odzysku i recyklingu.

Obszernego wywiadu na temat działalności Zakładu udzieliła Pani Michalina Magdziarz, Specjalista ds. Funduszy Unijnych i edukacji ekologicznej.

Jakie znaczenie ma działanie Spółki dla miasta Poznania i okolicznych miejscowości?

Zakład Zagospodarowania Odpadów w Poznaniu sp. z o.o. prowadzi działalność związaną z ochroną środowiska w zakresie gospodarki odpadami. Zakład ma istotną pozycję w realizacji zadań własnych Miasta Poznania. Zajmuje ważne miejsce w procesie zaspokajania potrzeb mieszkańców, realizując bezpośrednio znaczącą część zadań publicznych związanych z systemem gospodarowania odpadami na terenie miasta Poznania. Można powiedzieć, że stanowi instytucjonalny instrument prowadzenia polityki lokalnego rozwoju w zakresie gospodarki odpadami. Stawia na ciągły rozwój zgodny z aktualnymi przepisami i priorytetami w sektorze gospodarki odpadowej i wyznaczonymi długoterminowymi celami. Ważne w tym przypadku są coraz to nowsze rozwiązania technologiczne mające na celu przetwarzanie odpadów w celu pozyskiwania nowych materiałów i surowców w sposób przyjazny dla środowiska. Stawia na dynamiczny rozwój i staje się ekspertem we wdrażaniu innowacyjnych rozwiązań dla zwiększenia odzysku i recyklingu. Na tym polu odnosi coraz większe sukcesy.

Czy mogłaby Pani omówić aktualną infrastrukturę obiektową zarządzaną przez ZZO w Poznaniu?

ZZO w Poznaniu prowadzi eksploatację składowiska odpadów innych niż niebezpieczne i obojętne, które położone jest w granicach administracyjnych gminy Suchy Las i miasta Poznania obejmującego blisko 57 ha, w skład którego wchodzą kwatery składowania odpadów, elektrociepłownia biogazowa, oczyszczalnia odcieku oraz Punkt Selektywnego Zbierania Odpadów Komunalnych. W bezpośrednim sąsiedztwie składowiska znajduje się Instalacja odzysku odpadów biodegradowalnych, w której w wyniku fermentacji oraz kompostowania produkowany jest kompost, energia elektryczna oraz cieplna. Dodatkowo na terenie miasta Poznania Zakład prowadzi dwa Punkty Selektywnego Zbierania Odpadów Komunalnych oraz Mobilny Punkt Selektywnego Zbierania Odpadów Komunalnych – Gratowóz. Dla usprawnienia i uzupełnienia funkcjonującego systemu gospodarowania odpadami na terenie miasta Poznania, Zakład planuje rozbudowę obiektu Biokompostowni oraz sieci PSZOK.

Zakład samodzielnie prowadzi zagospodarowywanie odpadów unieszkodliwianych na składowisku i posiada elektrociepłownię biogazową i Biokompostownię. Czy mogłaby Pani opowiedzieć nam szerzej o oferowanych przez Zakład produktach czy usługach?

Spółka posiada jeden z największych w regionie potencjałów produkcji energii odnawialnej poprzez wykorzystanie biogazu, który pozyskuje w efekcie prowadzonych procesów odzysku bioodpadów, w oparciu o technologię fermentacji metanowej, a także w wyniku prowadzenia działalności związanej z pozyskiwaniem gazu z kwater składowania odpadów. Warto zaznaczyć, że to właśnie Biokompostownia jest kluczowym elementem kompleksowego systemu gospodarowania odpadami w Poznaniu. Rocznie do 48 tys. ton odpadów zielonych oraz biodegradowalnych jest przetwarzanych w energię elektryczną, cieplną oraz w wysokiej jakości kompost, który jest wspaniałym rozwiązaniem dla naszych ogrodów. Produkt ten wzbogaca glebę o cenne składniki odżywcze. Dzięki zasileniu takim nawozem organicznym ziemia jest bardziej wartościowa, pulchniejsza oraz przewiewna. Doskonale sprawdza się na rodzinnych ogródkach działkowych czy też uprawach ekologicznych. Możemy go wykorzystać do ściółkowania gleby, zasilania warzyw, drzew owocowych a także użyć jako podłoże dla różnego rodzaju upraw oraz rabat kwiatowych. Cechuje go bogata różnorodność i obfitość mikrobiologiczna. Kompost cieszy się olbrzymim powodzeniem wśród mieszkańców Miasta Poznania. Dodatkowo Spółka oferuje szereg usług w tym odbiór odpadów gabarytowych od mieszkańców, firm i instytucji, usuwanie dzikich wysypisk, podstawianie kontenerów na odpady, mycie pojemników na bioodpady, wynajem pojemników do segregacji, opróżnianie lokali, ozonowanie i dekontaminacja oraz inne usługi porządkowe. Każda z wymienionych usług jest realizowana zarówno dla firm, jak i dla klientów indywidualnych.

Jak duża jest świadomość Polaków na temat szkodliwości oraz ilości generowanych przez nas odpadów? Dlaczego tak ważna jest redukcja ilości odpadów i ich segregacja?

Uważam, że świadomość ekologiczna mieszkańców jest w dalszym ciągu zbyt niska, nie tylko, jeżeli chodzi o tematykę związaną z odpadami, lecz ogólnie ze środowiskiem. Często słyszy się o paleniu odpadów w piecach, niepotrzebnym zużyciu wody, marnotrawieniu żywności. Świadomość osób dorosłych w zakresie prawidłowego postępowania z odpadami nie zawsze przekłada się na rzeczywiste działania. Konsekwencją jest powielanie takiego zachowania przez młodszych członków rodziny. Często zdarza się, że mimo posiadania wiedzy na temat zasad segregacji odpadów i ich utylizacji, ludzie nie przestrzegają tych zasad ze względu na wygodę lub brak motywacji. Jesteśmy społeczeństwem konsumpcyjnym, chcemy coraz więcej posiadać i mamy większe możliwości finansowe. To wszystko wiąże się ze wzrostem produkcji odpadów a w konsekwencji – niszczeniem środowiska. Dlatego tak ważne jest, aby działania edukacyjne były wspierane przez odpowiednie uwarunkowania prawne oraz zachęty finansowe, które zachęcą ludzi do właściwego postępowania z odpadami. Spółka ZZO aktywnie uczestniczy w procesie edukacji poprzez różne akcje. Mamy nadzieję, że dzięki intensywnym tego typu działaniom, w przyszłości ochrona środowiska i ekologiczny styl życia będzie standardem.

Według Państwa opinii, w jaki sposób firmy powinny angażować się w działania promujące ochronę środowiska? Co mogą robić w dziedzinie ekologii? Jak każdy z nas może pomóc codziennymi, drobnymi zmianami w swoim życiu?

Ekolodzy od lat biją na alarm i namawiają przedsiębiorców do działań sprzyjających ochronie środowiska naturalnego. Promują koncepcje wykorzystywania materiałów pochodzących z recyklingu i stosowanie tzw. zielonych technologii. Zakład czując się odpowiedzialnym za środowisko naturalne realizuje założenia wynikające z misji przedsiębiorstwa. Zaczyna oczywiście od edukacji, ale również wdraża konkretne rozwiązania i realizuje nowe projekty. W każdym obiekcie umieszczone są pojemniki do segregacji odpadów, używany energooszczędny sprzęt, np. żarówki, dosadzane rośliny. Dodatkowo w ostatnim czasie w Zakładzie wprowadzono elektroniczny obieg dokumentów, zakupiono dwa auta z napędem elektrycznym dla wsparcia niskoemisyjnego transportu, utworzono stację ładowania pojazdów elektrycznych, utworzono ekologiczną pasiekę oraz rozszerzono sieć punktów „Drugie Życie Rzeczy”, w których mieszkańcy mogą oddać, lub nabyć m.in. elementy wyposażenia wnętrz będące w dobrym stanie technicznym. Wszyscy możemy aktywnie angażować się w działania promujące ochronę środowiska. Nie oznacza to nakładów finansowych ani dużej pracy. Wystarczy zmienić swoje codzienne nawyki, wprowadzić drobne zmiany i można osiągnąć w dłuższej perspektywie wymierne efekty.

Kluczem do sukcesu w biznesie jest posiadanie odpowiedniego personelu. Ile osób obecnie pracuje w przedsiębiorstwo ZZO w Poznaniu? Czy może Pani opowiedzieć o kadrze specjalistów zatrudnionych w Spółce?

Strategicznym potencjałem naszej firmy są kompetencje naszego personelu całkowicie zorientowanego na potrzeby i wymogi systemu gospodarki odpadami. Stawiamy na kreatywne i profesjonalne zarządzanie, jasno określając wspólne cele, do których dążymy jako zespół. W naszej firmie dominuje otwarte podejście do nowych pomysłów, stawiamy też na bezpośrednią i szczerą komunikację. Aktualnie zatrudniamy 89 osób. Podstawowym aspektem wykonania określonych zadań jest odpowiednio wykształcona kadra pracowników gotowa do zaangażowania w sprawy Spółki. Kluczowy instrument pozwalający osiągnąć określone cele to również szkolenia interpersonalne dedykowane do określonej grupy pracowników. Obecna sytuacja gospodarcza, wydarzenia na arenie światowej wywołała olbrzymi deficyt wykwalifikowanych pracowników, co skłania do podnoszenia ich kwalifikacji zawodowych, dlatego też Zarząd Spółki planuje kontynuację szkoleń pracowniczych.

Społeczna odpowiedzialność biznesu jest bardzo ważnym elementem prowadzonej działalności gospodarczej. W jaki sposób angażują się Państwo lokalnie w działalność pozabranżową?

Zakład prowadzi szereg działań informacyjnych i edukacyjnych, wspiera akcje proekologiczne i lokalne inicjatywy, organizuje punkty informacyjne, współorganizuje imprezy miejskie, wspiera charytatywnie fundacje czy placówki dziecięce, prowadzi lekcje edukacyjne dla dzieci i młodzieży połączone z warsztatami edukacyjnymi oraz wizyty na ścieżce edukacyjnej oraz innych obiektach Zakładu. Promujemy zasady właściwego postępowania z odpadami, zasady selektywnej ich zbiórki i odzysku, podkreślamy konieczność dbania o środowisko i tereny zielone. Jednym zdaniem: Staramy się wychodzić naprzeciw potrzebom mieszkańców i środowiska!

Jakie są najważniejsze wyzwania stojące przed branżą zajmującą się gospodarką odpadową w 2023 roku i w latach kolejnych?

Przystępując do UE staliśmy się członkami grona najbardziej rozwiniętych państw kontynentu europejskiego, co oznacza, że mamy obowiązek segregowania odpadów na odpowiednim poziomie recyklingu. Bardzo istotny jest wzrost świadomości społecznej. Osiągnąć to możemy dzięki procesowi edukacji naszego społeczeństwa rozpoczynającej się w możliwie wczesnym okresie życia. Konsumpcyjny styl życia sprawia, że cała branża jak i współczesny przemysł staje przed koniecznością optymalizacji procesów technologicznych mających na celu redukcję liczby marnowanych surowców nieodnawialnych. Kolejnym aspektem jest maksymalizacja wykorzystania surowców odnawialnych, które można zastosować ponownie. Rozwiązaniem jest gospodarka odpadami w obiegu zamkniętym, dzięki której możemy zredukować liczbę wykorzystywanych surowców nieodnawialnych na rzecz surowców odnawialnych, które poddajemy procesowi recyklingu. Dlatego Spółka inwestuje w nowe technologie oraz innowacyjne rozwiązania na rzecz gospodarki odpadami, aby na najwyższym poziomie gospodarować odpadami i dbać jednocześnie o środowisko naturalne. Długookresowe wyzwania całej branży to przede wszystkim tworzenie warunków do egzekucji dotychczas obowiązujących zobowiązań dotyczących gospodarki odpadami oraz stosowanie w praktyce hierarchii postępowania z odpadami w stosunku do wytwarzania wszystkich odpadów. Wiąże się to z wprowadzaniem wymogów dotyczących efektywności oraz rozszerzenia odpowiedzialności producentów i konsumentów w zbieraniu i sortowaniu odpadów. Podsumowując, wyzwania branży to gospodarka odpadami o obiegu zamkniętym, przekształcanie odpadów w zasoby, doskonalenie praktyk w obszarze gospodarowania odpadami, inwestowanie w innowacyjne techniki recyklingu oraz co najważniejsze i kluczowe: tworzenie mechanizmów i środków zachęcających wszystkich obywateli, konsumentów produktów, do zmiany nawyków i stosowania w codziennym życiu właściwej segregacji odpadów.