Ekobenz to spółka, która od 2006 r. dynamicznie rozwija się na terenie Lubelszczyzny, prezentując innowacyjne podejście do produkcji biowęglowodoru uzyskanego z rozpadu etanolu. Jej siedziba i zaawansowane laboratorium mieszczą się w Lublinie, przy ul. Stanisława Lema 22, a nowoczesny zakład produkcyjny znajduje się w malowniczej miejscowości Bogumiłów, na terenie gminy Kleszczów. Ekobenz nieustannie przesuwa granice w zakresie produkcji biowęglowodorów. Aby dowiedzieć się więcej o działalności firmy, przeprowadziliśmy wywiad z Panem Dariuszem Tarasem, Wiceprezesem Zarządu Ekobenz.
Rozwój Firmy
Kluczowym momentem dla Ekobenz było uzyskanie dofinansowania z Unii Europejskiej w 2009 r. Pozwoliło to na zgromadzenie niezbędnych środków do opracowania technologii produkcji biowęglowodoru syntetycznego oraz budowy zaawansowanej instalacji. W ramach pierwszego etapu projektu, za przyznane środki z UE (1,5 mln PLN), firma skoncentrowała się na badaniach laboratoryjnych i dopracowaniu technologii. Badania te trwały od 2009 do 2014 r. Osiągnięty sukces otworzył przed Ekobenz drzwi do kolejnego finansowania, tym razem w wysokości 20 mln PLN, które przeznaczono na budowę instalacji przemysłowej. Od 2014 r., po zakończeniu etapu badawczego, Ekobenz skupiła się na realizacji zakładu przemysłowego. Finalny koszt inwestycji wyniósł 100 mln PLN. Warto podkreślić, że zaangażowanie inwestorów pozwoliło firmie na uzyskanie wsparcia ze strony Banku Ochrony Środowiska. Dodatkowo, Agencja Rozwoju Przemysłu zainwestowała w projekt ponad 20 mln PLN. Dzięki tak szerokiemu wsparciu finansowemu Ekobenz mógł zrealizować swój zakład przemysłowy. Aktualnie trwają negocjacje dotyczące akwizycji firmy przez amerykański podmiot Vertimass. Rozmowy mają zostać sfinalizowane w najbliższych miesiącach. Wśród przyszłych planów Ekobenz znajduje się opracowanie licencji na większe instalacje ETG o wydajności 50-60 tys. ton rocznie oraz rozwijanie technologii produkcji zrównoważonego paliwa lotniczego SAF.
Nowoczesny zakład produkcyjny w Bogumiłowie
Na atrakcyjnej działce w Bogumiłowie, nabytej od Fundacji Rozwoju Gminy Kleszczów, Ekobenz wybudował nowoczesny zakład produkcyjny. Inwestycja ta była możliwa dzięki korzystnym warunkom, takim jak wsparcie lokalnych władz czy rozwinięta infrastruktura. Cały proces budowy, począwszy od zakupu terenu, poprzez etapy projektowe, aż po wybór generalnego wykonawcy - Energomontaż Bełchatów, przebiegał sprawnie, świadcząc o profesjonalizmie i zaawansowanej organizacji prac.
Rynek Biopaliw i Narodowy Cel Wskaźnikowy
Współczesna sytuacja firmy Ekobenz to intensywne poszukiwanie klientów w skomplikowanym środowisku rynkowym. Wiceprezes Spółki, Dariusz Taras, dzieli się refleksjami na temat branży: „Rynek paliw, w tym biopaliw, jest skomplikowany, silnie uregulowany, a miejscami wręcz przeregulowany. Działalność Ekobenz jest więc mocno zakorzeniona w regulacjach unijnych. UE nakłada na państwa członkowskie obowiązek realizacji określonych celów, które są wyrażone w konkretnych ilościach biokomponentów do sprzedaży. Polska, jak wiele innych krajów, jest zobligowana do realizacji NCW (Narodowy Cel Wskaźnikowy), podczas gdy inne kraje stosują np. NCR (Narodowy Cel Redukcyjny) lub obowiązkowy blending. W naszym kraju, podmioty z branży paliwowej muszą przestrzegać strategii NCW. Jest to wyzwanie, gdyż biowęglowodory syntetyczne Ekobenz są o 60% bardziej energetyczne niż bioetanol. Możliwość realizacji NCW przy mniejszym udziale tych komponentów powoduje spadek zainteresowania biopaliwami drugiej generacji. Wpływa na to fakt, że jeśli firma może osiągnąć NCW dzięki biopaliwom pierwszej generacji, nie ma potrzeby korzystania z produktów drugiej generacji. Jest to jedna z przeszkód w pozyskiwaniu klientów. Jest ważne, by zrozumieć, że nasze biopaliwo jest biopaliwem drugiej generacji i charakteryzuje się wysoką jakością, w przeciwieństwie do produktów pierwszej generacji. Zauważamy rosnący trend w kierunku stosowania biopaliw wyższej jakości. Naszym celem jest zaspokojenie tego zapotrzebowania. Niemniej jednak wyższa jakość idzie w parze z wyższą ceną, co jest kolejnym wyzwaniem dla Ekobenz. Współpracujemy z wieloma firmami w Polsce i UE, które muszą spełniać wymagania NCW. Aktualnie prowadzimy rozmowy z największymi graczami na rynku i oczekujemy, że kolejne umowy zostaną podpisane w najbliższych miesiącach, co zbiegnie się z uruchomieniem naszej zaktualizowanej produkcji. Ciekawostką jest rosnące zainteresowanie ze strony producentów paliw wyścigowych, którzy również muszą przestrzegać wymagań NCW.” Na koniec warto dodać, że Ekobenz aktualnie skupia się na inwestycjach i optymalizacji procesu produkcji w celu dalszej redukcji emisji CO2.
Poszukiwanie Klientów
Zdecydowanie najważniejszym, strategicznym celem realizowanym obecnie przez Ekobenz, oprócz opracowania technologii SAF i licencji na większe instalacje, jest szukanie nowych odbiorców. Muszą to być klienci świadomi tego, że kupują produkt wysokiej jakości, bez siarki i benzenu, gotowi zapłacić za to wyższą cenę. Muszą też rozumieć, że w ten sposób chronią środowisko. Działa tu podobny mechanizm jak w przypadku energii odnawialnej (OZE), która jest droższa niż ta pozyskiwana z węgla. Podobnie jak w branży paliw ciekłych, również i w tym sektorze istnieją wymogi pozyskiwania pewnych ilości energii ze źródeł odnawialnych, co również pociąga za sobą wyższe koszty. Wiceprezes Ekobenz dodaje: „Szukamy klientów, którzy są w pełni świadomi tego, że nabywają produkt najwyższej jakości, pozbawiony siarki i benzenu, i którzy są gotowi uiścić za to odpowiednio wyższą cenę. Ważne jest także, by rozumieli oni, że wybierając nasz produkt, przyczyniają się do ochrony środowiska.” Nie jest jednak łatwo znaleźć partnera biznesowego gotowego zapłacić znacznie wyższą cenę za bioprodukt inny niż ropopochodny. Są to trudne zagadnienia, ponieważ oficjalnie wiele mówi się o konieczności dbania o klimat i środowisko, jednak w praktyce nie ma zbyt wielu chętnych do realizowania tych deklaracji i pokrywania związanych z tym znacznie wyższych kosztów. Obecnie klientami Ekobenzu są największe firmy z branży paliwowej jak i producenci paliw wyścigowych i specjalnego przeznaczenia.
Produkty Ekobenz
Wiceprezes spółki Ekobenz, Dariusz Taras, wskazuje trzy kluczowe produkty przedsiębiorstwa wytwarzane z biomasy:
- biowęglowodory syntetyczne, potocznie nazywane biobenzyną;
- bioaromaty - nie tylko jako dodatek do diesla, ale także mające zastosowanie w innych sektorach przemysłu, takich jak chemiczny czy farmaceutyczny;
- bio propan-butan, który może służyć jako dodatek do LPG.
Surowcem wyjściowym dla produkcji biowęglowodorów syntetycznych w Ekobenz jest bioetanol bądź etanol o stężeniu 96%. Oba te surowce muszą spełniać rygorystyczne kryteria czystości: nie mogą zawierać nadmiaru siarki czy aldehydów, a ich kwasowość powinna być ograniczona. Wsad poddawany jest następnie procesowi odwodnienia na reaktorach, co skutkuje powstaniem bioetylenu - najprostszego węglowodoru - oraz wody. W dalszej fazie, bioetylen łączy się w wyższe węglowodory pod określonymi parametrami procesów. Interesujące jest, że można ekstrahować identyczny etylen z ziemi, który ma wiele milionów lat. Różnica polega na tym, że produkt Ekobenz jest bio. Biowęglowodory produkowane przez Ekobenz można wyróżnić metodą izotopową od tych ropopochodnych. Mimo że chemicznie są one identyczne z węglowodorami z ropy naftowej, różnią się pod względem izotopów. Biobenzyna Ekobenz powstaje z węgla obecnie obiegowego w ekosystemie. To przewaga, gdyż cykl produkcyjny jest zamknięty. W przypadku benzyny ropopochodnej czy gazu naturalnego, spalanie prowadzi do kumulacji CO2 w atmosferze. Tymczasem, spalanie biopaliwa z biomasy jest procesem zamkniętym, co stanowi jego główną przewagę. Opierając się na tej przewadze oraz na większej czystości biopaliwa, Ekobenz kreuje swoje produkty. Mimo wyższej jakości, która odzwierciedla się w cenie, biowęglowodory Ekobenz są konkurencyjne cenowo, uwzględniając ich 60% większą wartość energetyczną, czystość oraz koszty wprowadzenia na rynek. Ekobenz inwestuje obecnie w innowacyjną technologię ETG (Ethanol To Gasoline) - zamianę etanolu na benzynę. W przeszłości istniała technologia MTG (Methanol To Gasoline), wykorzystywana przez Exxon w Nowej Zelandii. Jednak produkowana tam benzyna nie była bio, ponieważ bazowała na metanolu pochodzącym z gazu ziemnego. Po wzroście cen gazu, produkcja została wstrzymana. Ekobenz, mając na uwadze cele pakietu klimatycznego oraz ochronę środowiska, postanowił wprowadzić technologię ETG. Oprócz biowęglowodorów i bio-LPG, spółka planuje także wprowadzenie na rynek bio-aromatów.
Powody do dumy
„Jesteśmy wyjątkowo dumni z uzyskania dwóch patentów. Pierwszy z nich dotyczy technologii ETG, czyli otrzymywania biowęglowodorów drugiej generacji z etanolu czy bioetanolu. Drugi patent obejmuje mieszankę paliwową przeznaczoną do silników z zapłonem iskrowym. Warto również podkreślić, że oba patenty uzyskane w Polsce zdobyły akceptację aż w 28 krajach Unii Europejskiej oraz w Szwajcarii. Nie można też zapomnieć o naszym zakładzie produkcyjnym w Bogumiłowie, który stoi na najwyższym poziomie jeśli chodzi o nowoczesność, wyposażenie oraz technologie,” mówi Wiceprezes Taras. Dodaje także: „Jestem dumny z naszej kadry, która liczy obecnie około 70 osób. Większość z nich posiada wykształcenie wyższe, głównie w dziedzinie chemii. To ludzie, którzy z pasją dołączają do naszego zespołu.”
Inna działalność
Mimo że firma jest obecnie skupiona głównie na rozwoju i pozyskiwaniu nowych klientów, nie zapomina o działalności pozaprzemysłowej. Dofinansowuje konferencje naukowe i, tam gdzie to możliwe, wspiera różne izby, takie jak Krajową Izbę Biopaliw, której prezesem jest przedstawiciel Ekobenz. Współpracuje również z Krajową Izbą Biopaliw Alternatywnych oraz innymi organizacjami non-profit promującymi tematykę biopaliw.
Nagrody i wyróżnienia
Mimo relatywnie młodego stażu na rynku, Ekobenz może pochwalić się już licznymi osiągnięciami. Jednym z nich jest prestiżowa nagroda przyznana przez Polską Agencję Rozwoju Przedsiębiorczości w kategorii eko-innowacyjny projekt, którą Spółka odebrała podczas Europejskiego Kongresu Gospodarczego w Katowicach. Niemniej ważne jest również wyróżnienie, jakim jest odznaczenie Marszałka Województwa Lubelskiego w kategorii Innowacyjny Przedsiębiorca. To prestiżowe wyróżnienie zostało wręczone Firmie podczas jednej z edycji Programu Promocji Firm „Excellence w Biznesie”, organizowanego przez Lubelski Klub Biznesu.