Białostockie Zakłady Graficzne S.A., szerzej znane jako BZGraf, stanowią kluczowy punkt na mapie polskiej poligrafii. Założona w 1944 roku, firma przeszła długą drogę od skromnych początków na powojennych ruinach do miana jednego z liderów branży i będąc częścią prestiżowej Grupy Kapitałowej Kompap. Specjalizując się w produkcji książek, czasopism oraz szerokiego asortymentu materiałów akcydensowych, BZGraf z dumą dostarcza produkty najwyższej jakości, odpowiadając na rosnące i ewoluujące wymagania krajowych oraz międzynarodowych klientów. Firma kontynuuje swoje zaangażowanie w innowacje i rozwój technologiczny, dbając równocześnie o aspekty ekologiczne oraz społeczne swojej działalności, co czyni ją wzorem odpowiedzialnego przedsiębiorstwa w nowoczesnym świecie.
Zapraszamy do zapoznania się z wywiadem przeprowadzonym z kluczowymi postaciami BZGraf – wiodącej polskiej drukarni. W rozmowach skupiamy się na różnorodnych aspektach działalności firmy, od strategii rozwoju, przez innowacje technologiczne, aż po odpowiedzialność społeczną i ekologiczną. Oto eksperci, którzy podzielili się z nami swoimi doświadczeniami i perspektywami:
- Waldemar Lipka (WL)
- Prezes Zarządu, - Marcin Samojłowicz (MS)
- Kierownik marketingu, technologii i pozyskiwania zleceń, - Janusz Maksimiuk (JM)
- Zastępca kierownika marketingu, technologii i pozyskiwania zleceń.
BZGraf to spółka z długimi tradycjami, która w tym roku obchodzi rocznicę 80-lecia swojego istnienia. Czy mógłby Pan pokrótce przedstawić drogę rozwoju, jaką firma przebyła od dnia założenia w 1944 roku do momentu, w którym się obecnie znajduje?
WL: BZGraf został założony w 1944 roku i od samego początku rozwijał swoją działalność koncentrując się na przemyśle graficznym. Pierwszy przełomowy moment miał miejsce w 1951 roku, kiedy to na mocy zarządzenia ministra przemysłu lekkiego utworzyliśmy przedsiębiorstwo państwowe o nazwie „Białostockie Zakłady Graficzne”. Rozwój intensyfikował się przez kolejne dekady – w latach 50. i 60. rozszerzyliśmy nasz park maszynowy, jednak ograniczenia techniczne i przestrzenne zmusiły nas do budowy nowej drukarni w 1967 roku, którą otworzyliśmy cztery lata później. Był to nowoczesny zakład, który znacznie podniósł nasze możliwości produkcyjne. Zmiany polityczne i gospodarcze w latach 90. wywołały regres w branży, ale dzięki dynamicznemu zarządzaniu i inwestycjom technologicznym, w tym przejściu na druk offsetowy, udało nam się nie tylko przetrwać, ale i rozwijać. W kwietniu 2011 roku Ministerstwo Skarbu Państwa podpisało umowę sprzedaży akcji Białostockich Zakładów Graficznych – drukarnia została sprywatyzowana, a ja zostałem jej nowym właścicielem. W ostatnich latach kontynuowaliśmy modernizację, inwestując w nowoczesne technologie druku i oprawy, co pozwoliło nam utrzymać pozycję lidera w branży poligraficznej.
Drukarnia BZGraf stale rozszerza katalog oferowanych produktów. Czy może Pan omówić aktualne portfolio oferowanych usług? W czym specjalizujecie się najbardziej?
MS: Naszym głównym produktem są książki, które produkujemy na zamówienie. Oferujemy szeroką gamę opraw: od prostych miękkich lub broszurowych, z opcją skrzydełek lub bez, po złożone oprawy twarde oraz zintegrowane, z blokami szytymi nićmi lub klejonymi. Nasza oferta obejmuje również bogaty wybór uszlachetnień: różne rodzaje laminatów (błysk, mat, softtouch, strukturalne), lakiery UV (błyszczące, matowe, wypukłe), oraz tłoczenie folią na gorąco. W niedalekiej przyszłości planujemy także wprowadzić zadruk na brzegach bloku książki. Specjalizujemy się w druku czterokolorowym oraz w oprawie złożonej, co pozwala nam sprostać oczekiwaniom najbardziej wymagających klientów.
Od 2011 roku Białostockie Zakłady Graficzne BZGraf stanowią część Grupy Kapitałowej Kompap. Czy mógłby Pan przedstawić całą organizację?
WL: Kompap SA posiada w swoim portfelu dwa czołowe zakłady graficzne w Polsce – OZGraf i BZGraf, a także drukarnię offsetową i rolową w Laskowicach. Specjalizujemy się również w produkcji specjalistycznych artykułów papierniczych i biurowych, takich jak koperty utajnione czy rolki do bankomatów z nadrukiem, oraz w druku akcydensowym. Od 2022 roku do grupy dołączyła również spółka Komunikacja Masowa, oferująca usługi outsourcingu w zakresie komunikacji elektronicznej i tradycyjnej. Kompap jest notowany na Giełdzie Papierów Wartościowych od 1996 roku. Integracja w ramach grupy umożliwia nam uzyskanie lepszych warunków zakupu surowców, co jest możliwe dzięki wspólnemu zamawianiu większych ilości dla całej grupy. Ponadto, współpraca między firmami w grupie pozwala nam oferować szersze spektrum usług.
Jakie atuty wyróżniają BZGraf na tle innych firm poligraficznych i stanowią o sile Państwa marki?
MS: BZGraf wyróżnia się na rynku solidną jakością produkcji i gotowością do podejmowania trudnych wyzwań. Jesteśmy znani z realizacji projektów wykraczających poza standardowe rozwiązania, takich jak produkcja książek o dużych objętościach, z grzbietami o szerokości do 8 cm, co jest maksymalnym wymiarem dla większości dostępnych maszyn. Wiele drukarni unika tego rodzaju zleceń. Dodatkowo, nasi klienci cenią sobie wyjątkową komunikację – w BZGraf każdy klient ma przydzieloną jedną osobę odpowiedzialną za cały proces współpracy, od wyceny po dostawę. Ta forma kontaktu zapewnia klientom stały dostęp do informacji o statusie ich zamówień, co jest rzadkością w branży.
Kto stanowi główną bazę klientów BZGraf? Które rynki międzynarodowe są dla firmy najważniejsze?
MS: Naszą główną bazę klientów stanowią wydawnictwa, zarówno krajowe, jak i międzynarodowe. Współpracujemy z wiodącymi wydawnictwami i nasze książki trafiają na rynki takie jak Portugalia, Irlandia, Francja, Norwegia, Szwecja, Islandia, Hiszpania, Słowacja, Włochy i Anglia, a stamtąd często dalej – do USA, Kanady czy Australii. Poza wydawnictwami, współpracujemy również z instytucjami publicznymi, takimi jak szkoły, uczelnie, muzea oraz jednostki administracji, a także z fundacjami, stowarzyszeniami i innymi firmami potrzebującymi naszych usług.
Jakie nowoczesne technologie i maszyny stanowią o sile produkcyjnej BZGraf? Czy może Pan opisać niedawne inwestycje?
MS: Nasz Wydział Druku dysponuje nowoczesnym parkiem maszynowym, który obejmuje między innymi cztery pełnoformatowe maszyny drukujące: 4-kolorowa KBA Rapida 105 do druku okładek i dodatków, 8-kolorowa Rapida 106 do wszystkich zleceń kolorowych, 2-kolorowa Heidelberg Speedmaster SM 102-2 oraz czterokolorowa Heidelberg Speedmaster SX 104-2, które pozwalają na dwustronny druk w jednym przelocie. W wydziale introligatorni mamy zaawansowane linie produkcyjne, w tym pięć falcerek, dwie linie zbierająco-szyjące, linię do oprawy miękkiej i twardej Kolbus, maszynę do montażu okładek twardych oraz inne specjalistyczne urządzenia. Niedawne inwestycje, jak uruchomienie nowej maszyny Heidelberg Speedmaster SX 104-2, podkreślają nasze zaangażowanie w rozwój i innowacje, pozwalając zwiększyć wydajność i kontrolę jakości.
Jak wygląda zespół specjalistów w BZGraf i jakie kompetencje przyczyniają się do sukcesu firmy?
JM: Białostockie Zakłady Graficzne zatrudniają obecnie 108 osób, głównie wykwalifikowanych drukarzy oraz maszynistów maszyn introligatorskich i pakowych. Wszystkich nowych drukarzy szkolimy wewnętrznie, przewidując od 150 do 500 godzin szkoleń pod okiem doświadczonych pracowników, podczas których uczą się oni ustawiania i regulowania maszyn. Tego typu intensywne szkolenie odbywa się również, gdy wprowadzamy nowe maszyny lub technologie. Naszym atutem jest długoletnia kadra, gdyż wielu pracowników związanych jest z BZGraf od początku swojej kariery zawodowej aż do emerytury. Dział Obsługi Klienta tworzy z kolei zespół 8 wykwalifikowanych handlowców, którzy nie tylko pozyskują nowe zlecenia, ale także śledzą ich realizację od początku do końca, uczestnicząc również w targach krajowych i międzynarodowych.
Jaka jest Państwa strategia wyboru dostawców, mając na uwadze najwyższą jakość oferowanych produktów? Czy wśród kooperantów są tacy, którzy zasługują na szczególne wyróżnienie?
JM: Zdecydowanie tak, najwyższa jakość produktów jest dla nas priorytetem, dlatego współpracujemy wyłącznie ze sprawdzonymi dostawcami. Przy wyborze dostawców kierujemy się nie tylko ceną, ale przede wszystkim jakością oferowanych materiałów i usług. Ważna jest również dostępność surowców oraz niezawodność dostawcy. Często to właśnie klienci sugerują nam konkretnych dostawców papieru lub innych surowców, ale zawsze bierzemy pod uwagę również nasze doświadczenie, aby zaproponować najbardziej korzystne i jakościowo podnoszące rozwiązania. Nie mogę wyróżnić pojedynczych dostawców, gdyż każdy z naszych partnerów odgrywa kluczową rolę, wykazując się elastycznością i wsparciem na każdym etapie współpracy. Za ich niezawodność jesteśmy bardzo wdzięczni.
W jaki sposób angażują się Państwo lokalnie w działalność prospołeczną?
JM: BZGraf aktywnie inwestuje w społeczność lokalną, realizując różnorodne działania CSR. Organizujemy wycieczki edukacyjne, płatne staże i praktyki dla młodzieży, a także angażujemy się w projekty wspierane przez fundusze europejskie. Wspieramy promocję czytelnictwa, na przykład przez konkurs „Gwiazdka z książką”. Zajmujemy się również polityką ekologiczną, efektywnie zarządzając surowcami, segregując odpady i wdrażając ekologiczne procesy technologiczne. Nasza polityka środowiskowa obejmuje także użytkowanie certyfikowanych materiałów oraz systemy zarządzania wodą. Dbamy o integrację społeczną pracowników, oferując im szkolenia, a także organizując imprezy firmowe, które umacniają zespół. Prowadzimy także politykę wsparcia pracowników, wyrównując szanse osób po 45. roku życia i osób niepełnosprawnych.
Jakie są największe wyzwania, z jakimi BZGraf mierzy się na dynamicznym rynku książki?
JM: Na przestrzeni lat mieliśmy do czynienia z wieloma wyzwaniami, które zmieniały się wraz z ewolucją rynku. Od rozpowszechnienia książki elektronicznej, przez problemy z dostępnością surowców, takich jak zamykanie dużych fabryk papieru, wzrost konkurencji ze strony drukarni chińskich, aż do powodzi i pandemii, które bezpośrednio wpłynęły na naszą działalność. Obecnie mimo stabilizacji cen papieru, ciągle borykamy się z trudnościami w podnoszeniu cen naszych usług. Drukarnie nie koordynują działań w zakresie ustalania cen, co komplikuje sytuację. W 2020 roku próbowaliśmy skrócić terminy płatności, aby poprawić płynność finansową, ale niestety inne czołowe drukarnie nie przyłączyły się do tej inicjatywy.
Jak przedstawiają się plany przedsiębiorstwa na najbliższe lata i jakie cele zamierzacie osiągnąć?
WL: W najbliższych latach naszym priorytetem jest umacnianie pozycji na rynku produkcji dziełowej. Zamierzamy dokonać jeszcze większej konsolidacji z pozostałymi firmami w naszej grupie kapitałowej. Naszym celem jest ujednolicenie i integracja jak największej ilości procesów operacyjnych, aby optymalizować koszty działalności. Jest to szczególnie istotne w obecnych czasach, kiedy koszty prowadzenia biznesu rosną, a oczekiwania klientów wobec cen naszych usług stają się coraz bardziej wymagające.
Na zakończenie, czy mógłby Pan wyjawić, jaki jest sekret sukcesu i długowieczności BZGraf na tak trudnym rynku?
WL: Sekretem naszego sukcesu są ludzie – nasz zespół stanowi kluczowy element naszej przewagi na rynku. W naszej branży doświadczenie zdobywa się latami, a ciężka praca naszych pracowników przekłada się na stabilność i jakość. Praktycznie niemożliwe jest szybkie zastąpienie jednego z naszych doświadczonych pracowników. Wielu z nich ma kilkunasto- lub nawet kilkudziesięcioletni staż pracy, co gwarantuje nie tylko stabilność, ale także utrzymanie wysokiej jakości naszych produktów.