Kosztowna pomoc z Chin

Chińczycy chcą pomóc w walce z kryzysem w strefie euro. Nie wykluczają, że zwiększą swój udział w funduszach ratunkowych dla zadłużonych państw. Ale zastrzyk chińskich pieniędzy może okazać się bardzo drogim lekarstwem na kryzys.

Podczas wizyty kanclerz Niemiec Angeli Merkel w Państwie Środka premier Wen Jiabao zadeklarował gotowość pomocy zadłużonej Europie. Według jego zapowiedzi Chiny rozważają zwiększenie swojego udziału w Europejskim Funduszu Stabilności Finansowej i w Europejskim Mechaniźmie Stabilizacji. Jak ocenia Janusz Szewczak, główny ekonomista SKOK, ta pomoc może Europę dużo kosztować.

- Chińczycy są bardzo konsekwentni i za wszelką pomoc, na którą się ewentualnie zdecydują, będą żądać czegoś w zamian. Może to być całkowite otwarcie rynków, zniesienie kontyngentów na przysłowiowe klapki, tenisówki, czy podkoszulki, ale może to być również chęć uzyskania nowoczesnych technologii i uzbrojenia w Europie - twierdzi Janusz Szewczak.

Wsparcie miałoby pochodzić z szacowanych na ponad 3 bln dolarów chińskich rezerw walutowych, z których 1/4 denominowana jest w euro. Wcześniej władze w Pekinie przekonywały, że nie mogą swoich rezerw przeznaczyć na ratowanie innych państw. Ale pomoc dla eurolandu mogłaby ożywić również chińską gospodarkę. Premier Chin podczas wizyty Angeli Merkel podkreślał, że stabilna Europa leży w interesie Chin. Jest bowiem największym rynkiem eksportowym dla towarów z Państwa Środka. Z Europy zaś Chiny sprowadzają najwięcej technologii.

- Dziś Chiny są już obecne w Europie, mają swoje przedsiębiorstwa. Ich ekspansja jest coraz większa i Chiny są dziś głównym rozgrywającym. Trudno więc, żeby kanclerz Niemiec mogła ich pominąć w swojej koncepcji ratowania strefy euro. Ale Chińczycy za darmo pieniędzy nie dadzą - ocenia główny ekonomista SKOK.

Ostrożny wobec zapowiedzi chńskich władz jest również ekonomista prof. Krzysztof Opolski.

- Ja bym do końca w te polityczne zapowiedzi nie wierzył. Mając tak duże rezerwy dewizowe Chiny szukają okazji, żeby gdzieś tu się umiejscowić, przejąć technologię, przejąć rynki. Tym bardziej, że nawet gospodarka chińska ma specjalny pakiet zarządzany przez państwo, w którym są pieniądze przeznaczone na to, żeby kupować coraz to bardziej atrakcyjne kąski w Europie. Nie ulega wątpliwości, że Europa jest atrakcyjna dla Chińczyków. Proszę zwrócić uwagę ile firm już zostało wykupionych, nie wspominając o Volvo, o firmach zajmujących się modą, Prada czy Gucci. Tam Chińczycy mają olbrzymie udziały lub są właścicielami - podkreśla prof. Opolski z Wydziału Nauk Ekonomicznych Uniwersytetu Warszawskiego.

Ekonomiści zwracają również uwagę na aspekt geopolityczny rozmów Angeli Merkel z władzami w Pekinie. Zachód chce przekonać Chiny do przyłączenia się do sankcji wobec Iranu.

- Jest jeszcze kwestia Iranu w tych relacjach Europy z Chinami. Chińczycy handlują z Iranem, kupują ropę irańską. To są poważne zależności geopolityczne - mówi Janusz Szewczak.

Obecnie Chiny sprowadzają ok. 10 proc swojej ropy z Iranu. Według wstępnych zapowiedzi premier Wen Jiabao nie chce upolityczniać "nomalnych handlowych stosunków" z tym krajem.