Chociaż nie było fali Polaków zalewającej Niemcy po otwarciu przez nich swojego rynku pracy (01.05.2012), to nasi sąsiedzi zza Odry są w tej chwili najatrakcyjniejszym miejscem emigracji zarobkowej. Planując wyjazd do pracy w tym kraju, warto odpowiednio wcześniej się do tego przygotować, jeszcze będąc w Polsce. Pozwoli to uniknąć wielu problemów, rozczarowań, stresów, a nawet strat finansowych.
Przede wszystkim – język obcy. Co prawda w Niemczech raczej nie ma problemów z porozumiewaniem się po angielsku, to jednak język niemiecki, zwłaszcza w lepiej płatnych, specjalistycznych zawodach jest niezbędnym warunkiem zatrudnienia.
Inna kultura – statystyki pokazują, że wysoki odsetek emigrantów opuszcza Niemcy z powodu zbyt dużej różnicy kulturowej. Dlatego wskazane jest wcześniejsze zapoznanie się ze stylem życia w tym kraju. Dobrze, jeśli było się tam już wcześniej, choćby w celach turystycznych. Jednak najlepiej byłoby przed wyjazdem do stałej pracy, popracować tam tymczasowo, a przynajmniej pobyć choć trochę jako „zwykły mieszkaniec”, czy to towarzysząc znajomemu, czy na własną rękę. Takie rozeznanie pozwala bowiem zaznajomić się z warunkami wynajmu mieszkania, otoczeniem handlowym, zasadami kontaktu z miejscową ludnością i jej nastawieniem do przyjezdnych. Jeśli nie ma się takiej możliwości, trzeba przynajmniej „zasięgnąć języka” wśród znajomych lub na odpowiednich forach internetowych, aby poznać opinie związane z mieszkaniem i pracą u naszych zachodnich sąsiadów.
Ważne również jest, aby znać pewne kwestie prawne związane z pracą w Niemczech. Choć dla obywateli państw członkowskich UE nie są wymagane wizy, to jednak pobyt dłuższy niż cztery miesiące wymaga specjalnego pozwolenia. Aby je uzyskać, najpierw trzeba mieć meldunek, który jest przydatny także w innych sytuacjach, jak np. przy zakładaniu konta bankowego. Po znalezieniu stałego miejsca zamieszkania, trzeba się udać do lokalnego biura meldunkowego (Einwohnermeldeamt). Przeważnie znajduje się ono w Urzędzie Miasta. Potrzebnie będą do tego: paszport, kopia umowy o wynajem (lub dzierżawy) oraz wypełniony formularz meldunkowy (wydawany przez Einwohnermeldeamt).
Kiedy posiada się już meldunek, można złożyć wniosek o pozwolenie na pobyt. Składa się go w lokalnym biurze imigracyjnym (Ausländeramt). Trzeba wiedzieć, że pozwolenie na pobyt jest ważne tylko z dokumentem tożsamości – paszportem lub dowodem osobistym, dlatego warto sprawdzić, jaki jest jego okres ważności. Pozwolenie to jest wydawane przeważnie tylko na pobyt w określonym celu i na określony okres czasu. Może jednak stanowić podstawę do pobytu stałego.
Inną ważną kwestią jest posiadanie własnych środków finansowych. Zabranie ze sobą pewnej kwoty pieniędzy jest niezbędne nie tylko po to, żeby mieć za co żyć do momentu otrzymania pierwszej pensji, ale również na wypadek nieprzewidzianych okoliczności, czy opłaty czynszu. Przyda się tutaj znajomość cen i warunków wynajmu mieszkania. Zdarza się bowiem, że właściciel żąda opłaty za 3 a nawet 6 miesięcy z góry, albo płacąc z góry za dłuższy okres czasu, można uzyskać korzystne zniżki.
Legalność pracy. Co prawda nie ma już prawnego wymogu posiadania pozwolenia na pracę w Niemczech dla obywateli polskich, to jednak mogą zdarzyć się nieuczciwi pracodawcy, którym wygodniej i opłacalniej jest zatrudniać pracowników (zwłaszcza tymczasowych) nielegalnie. Trzeba unikać takich ofert, bo obiecywana wyższa pensja nie jest warta ryzyka. Pracując nielegalnie, traci się wiele przywilejów, jak m.in. ubezpieczenie, prawo do zasiłku, nie liczy się staż pracy itp.
Kolejną ważną rzeczą są wszelkiego rodzaju dokumenty. Czy te otrzymane z urzędów, czy uzyskiwane od pracodawcy – należy zachowywać, a nie gubić czy wyrzucać. Nigdy nie wiadomo, kiedy mogą się przydać. Na przykład uzyskiwane z miejsca pracy dowody o wypłacie wynagrodzenia mogą się potem przydać do otrzymania zwrotu należnego podatku. Firma RT Tax, od 12 lat specjalizująca się w zwrocie podatku z Niemiec, Holandii, Norwegii, Anglii, Irlandii czy USA informuje, że taki zwrot przysługuje w większości przypadków i wynosi nawet do 3000 zł.
Jak więc widać, wyjazd do pracy za granicą wymaga wielu przygotowań, które należy rozpocząć nawet na kilka miesięcy przed planowaną podróżą. Często od poprawnego ich przeprowadzenia zależy powodzenie pobytu w Niemczech. Chyba każdy wyjeżdżający chce zminimalizować ryzyko i prawdopodobieństwo wystąpienia problemów, których nie brakuje na emigracji.
