Bezpieczeństwo przeciwpożarowe to w budynkach użyteczności publicznej, a także miejscach gromadzenia się dużych grup ludzi absolutne podstawa. Na szczęście dzisiaj w utrzymaniu go wspierają nas nowoczesne urządzenia. SSP, czyli system sygnalizacji pożaru, to właśnie zbiór urządzeń sygnalizacyjno-alarmowych, których celem jest jak najwcześniejsze wykrycie pożaru i automatyczne przekazanie informacji do jednostki Straży Pożarnej. System taki może również zawierać urządzenia zmniejszające skutki pożaru.
Co składa się na systemy przeciwpożarowe?
System przeciwpożarowy w budynku to skomplikowany układ urządzeń, na który zawsze składają się następujące elementy:
- czujniki dymu, czujki termiczne, albo inne, wykrywające pożar na wczesnym etapie jego powstawania,
- centrala systemu – zbierająca i przetwarzająca informacje ze wszystkich czujników,
- urządzenia nadawcze – wysyłające informację o pożarze do jednostki SP.
Dodatkowo system taki może zawierać zintegrowane z nim urządzenia, których zadaniem jest zmniejszenie skutków pożaru, lub rozpoczęcie gaszenia go, przed przybyciem straży pożarnej.
Systemy przeciwpożarowe – najważniejsze zasady
Pierwszą i najważniejszą zasadą jest bezpieczeństwo samego systemu. Składa się on zazwyczaj z wielu, dość skomplikowanych i wrażliwych na potencjalne uszkodzenia urządzeń. Muszą być więc one odpowiednio zabezpieczone. Bardzo istotnym wymogiem jest tu również zakaz łączenia systemów przeciwpożarowych z innymi systemami. W praktyce sprowadza się to do tego, że systemy takie zawsze muszą stanowić całkowicie osobne urządzenia. Przepisy przeciwpożarowe pozwalają jedynie na integrowanie SSP z innymi urządzeniami na poziomie oprogramowania. Dobrą praktyką jest tu również zapewnienie SSP osobnego zasilania awaryjnego.
Kolejną kwestią jest certyfikacja SSP. W tym momencie nie istnieje żaden odgórny system certyfikacji systemów tego rodzaju jako całości. Jednakże certyfikacja jest wymagana na poziomie poszczególnych urządzeń, które się na dany system składają. Niezwykle istotną kwestią jest jednak profesjonalizm wykonania systemu. Właściwy montaż SSP, w tym dobór czujek dostosowanych do wielkości i układu pomieszczeń – wymaga dużej wiedzy i doświadczenia, więc powinien być wykonywany wyłącznie przez profesjonalne serwisy.
Jakie obiekty muszą posiadać system sygnalizacji pożaru?
W świetle obowiązujących obecnie przepisów systemy sygnalizacji pożaru nie są konieczne we wszystkich budynkach. Dokumentem, który normuje tę kwestię i zawiera szczegółową listę objętych obowiązkiem budynków jest Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 7 czerwca 2010 roku w sprawie ochrony przeciwpożarowej budynków, innych obiektów budowlanych i terenów. Dodatkowo listę obiektów, w których SSP są obowiązkowe, wraz ze szczegółowym komentarzem znaleźć można na stronach Państwowej Straży Pożarnej. Zasadniczo wyróżnić można tu kilka kategorii budynków. Są to:
- budynki użyteczności publicznej o określonej powierzchni,
- budynki handlowe i podobne o określonej przepisami powierzchni,
- budynkach o szczególnym znaczeniu dla państwa, czy kultury.
Budynki użyteczności publicznej
Budynkami użyteczności publicznej określa się nie tylko siedziby instytucji administracji państwowej, ale również obiekty związane z oświatą, kulturą, służbą zdrowia, kultem religijnym, komunikacją zbiorową, telekomunikacją, a także budynki poczty. Systemy sygnalizacji pożaru obowiązkowe są w teatrach, w których liczba miejsc przekracza 300, a także w kinach o liczbie miejsc większej niż 600. Hale sportowe, a także budynki widowiskowe objęte są tym obowiązkiem, jeżeli liczba miejsc przekracza w nich 1500. Niezależnie od liczby miejsc i powierzchni, wszystkie budynki użyteczności publicznej wysokie i wysokościowe również objęte są tym nakazem. SSP konieczne jest również w budynkach zamieszkania zbiorowego (na przykład w hotelach), których liczba miejsc noclegowych przekracza 200, a w których czas przebywania tych samych osób jest większy niż trzy doby. Zapewnienie obecności SSP jest całkowicie konieczne również w budynkach dworców i portów, które przeznaczone są do przebywania na ich terenie więcej niż 500 osób jednocześnie.
SSP musi się znaleźć w szpitalach i sanatoriach, w których liczba łóżek jest większa niż 200, nie dotyczy to jednak szpitali psychiatrycznych, w których system bezpieczeństwa pożarowego instaluje się już przy liczbie łóżek przekraczającej 100. Taka sama liczba miejsc dotyczy ośrodków pomocy społecznej i ośrodków rehabilitacji osób niepełnosprawnych. Systemy przeciwpożarowe obowiązkowo montuje się na wszystkich stacjach metra i podziemnych stacjach kolejowych, niezależnie od wielkości.
SSP w obiektach handlowych
Obecność SSP jest wymagana prawem również w innych budynkach użyteczności publicznej – tym, które związane są z handlem, usługami, gastronomią, czy bankowością. We wszystkich budynkach handlowych jednokondygnacyjnych zasady te obowiązują, jeżeli powierzchnia strefy pożarowej przekracza 5000 mkw. Jednakże jeżeli budynki takie są wielokondygnacyjne, to SSP konieczne jest już przy powierzchni 2500 mkw. W obiektach, które służą celom gastronomicznym systemy przeciwpożarowe są obowiązkowe, jeżeli przewidziana liczba miejsc przekracza 300. Niezależnie o powierzchni, jeżeli w dowolnym zakładzie pracy liczba zatrudnionych osób niepełnosprawnych jest większa niż 100 – SSP jest również obowiązkowy. Konieczność instalacji SSP obowiązuje również w parkingach podziemnych o powierzchni większej niż 1500 mkw (niezależnie od powierzchni, jeżeli parkingi takie są wielokondygnacyjne), oraz w bankach o powierzchni powyżej 500 mkw.
Budynki o szczególnym znaczeniu
Budynkami o szczególnym znaczeniu są na przykład zabytki i muzea wyznaczone przez Generalnego Konserwatora Zabytków. Obecność SSP jest w nich konieczna. Taka sama zasada dotyczy archiwów wyznaczonych przez Naczelnego Dyrektora Archiwów Państwowych, a także bibliotek, których zbiory stanowią część narodowego zasobu bibliotecznego. Konieczność instalacji systemów sygnalizacji pożaru istnieje również w ośrodkach elektronicznego przetwarzania danych, o zasięgu przynajmniej wojewódzkim, oraz we wszystkich tego typu ośrodkach które obsługują organy administracji rządowej. Obowiązek taki dotyczy również centrali telefonicznych o pojemności powyżej 10 tysięcy numerów.
Artykuł powstał przy współpracy z firmą Fireproof, specjalizującą się w zabezpieczeniach przeciwpożarowych - http://fireproof24.pl/zabezpieczenia-przeciwpozarowe/czynne/system-sygnalizacji-pozaru
