Ze względu na niskie oprocentowanie i stabilny kurs franka szwajcarskiego wiele osób zdecydowało się na zaciągnięcie tzw. kredytu frankowego. Wraz ze wzrostem wartości franka szwajcarskiego i jednoczesnym spadkiem wartości złotego, opłacalność tego typu kredytów znacząco spadła. Prawnicy znaleźli jednak sposób na unieważnienie takich umów. Wykorzystują w tym celu klauzule abuzywne. Czym one są i jak mogą uratować kredytobiorców?
Czym są klauzule abuzywne w kredytach frankowych?
Według definicji kodeksu cywilnego klauzule abuzywne w kredytach frankowych to niedozwolone postanowienia umowne. Aby zapisy umowy zostały za takie uznane, muszą spełnić następujące warunki:
- kształtować prawa i obowiązki konsumenta w sposób sprzeczny z dobrymi obyczajami,
- rażąco naruszać jego interesy,
- zostać wprowadzone do umowy bez indywidualnych ustaleń z konsumentem.
Kredyty frankowe często zawierają tego typu klauzule. Przykładem może być nieprecyzyjnie określony w treściach umowy mechanizm ustalania przez bank kursu waluty.
Jakie konsekwencje mają klauzule abuzywne dla konsumentów?
Zgodnie ze wspomnianym zapisem w kodeksie cywilnym kredytobiorca nie jest zobowiązany do przestrzegania takich klauzul. Umowa, przynajmniej w tej części, jest nieważna. Często udaje się też ją unieważnić w całości, a nawet odzyskać nadpłaty wpłacone do banku.
Kredyty we frankach — co zrobić w przypadku stwierdzenia klauzul abuzywnych?
Jeśli podejrzewasz, że Twoja umowa frankowa zawiera klauzule abuzywne, najlepiej skontaktuj się z prawnikiem, który przeanalizuje ją pod tym kontem. Obecnie wykładnia sądów jest na tyle obszerna, że w prosty sposób można oszacować szansę powodzenia w ewentualnym sporze sądowym.
Osoby poszkodowane przez banki udzielające kredyty frankowe mają kilka możliwości dochodzenia swoich roszczeń. W świetle orzeczeń obecnie najszybszą metodą jest zawarcie ugody z bankiem. Warto, aby przed podpisaniem kolejnego dokumentu, treść ugody skontrolował prawnik. Jeśli bank nie chce dobrowolnie współpracować, pozostaje zwrócenie się do Rzecznika Praw Konsumentów lub skierowanie sprawy do sądu.
Co robią instytucje i organizacje, aby pomóc kredytobiorcom w przypadku klauzul abuzywnych?
W Polsce pomocą w dochodzeniu praw konsumenta w przypadku stwierdzenia występowania klauzul abuzywnych w kredytach frankowych zajmują się stowarzyszenia i kancelarie oraz instytucje krajowe i europejskie. Polskie instytucje to wspomniany już Rzecznik Praw Konsumenta oraz Rzecznik Finansowy, a europejska instytucja, która może się okazać pomocna, to Europejski Urząd Nadzoru Bankowego. Wszystkie one dysponują narzędziami, które mogą pomóc kredytobiorcom.
Jak chronić się przed klauzulami abuzywnymi w kredytach frankowych?
Nie ulega wątpliwości, że klauzule abuzywne w umowach frankowych stanowią poważny problem dla kredytobiorców. Często wprowadzane są przez banki w sposób niejasny i niezrozumiały dla zwykłego konsumenta. Utrudnia to dokładną ocenę kosztów związanych z kredytem, co w przypadku kredytów frankowych często kończy się trudnościami w spłacie kolejnych rosnących rat. Aby się uchronić przed klauzulami abuzywnymi, w pierwszej kolejności należałoby dokładnie czytać umowę kredytową, a jeśli jej nie rozumiemy, to poprosić o pomoc doradcę finansowego lub prawnika.
Jeśli jednak zawarłeś z bankiem umowę, która zawiera niedozwolone postanowienia umowne, to zawsze możesz zwrócić się o pomoc do kancelarii prawnej specjalizującej się w prawie bankowym. Frankowicze wygrali już mnóstwo spraw, dlatego banki są obecnie skłonne do ugody i często udaje się ją zawrzeć na korzystnych warunkach, bez dochodzenia praw w sądzie.
